HẬU QUẢ PHÁP LÝ KHI TỔ CHỨC LẠI DOANH NGHIỆP

HẬU QUẢ PHÁP LÝ KHI TỔ CHỨC LẠI DOANH NGHIỆP

Để doanh nghiệp có thể hoạt động hiệu quả và phát triển hơn, nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường phù hợp với xu thế phát triển chung của xã hội, mở rộng hoặc thu hẹp quy mô, nên hiện nay có nhiều doanh nghiệp áp dụng các hình thức tổ chức lại doanh nghiệp.

Tổ chức lại doanh nghiệp cũng là một trong những biện pháp khắc phục những tình trạng khó khăn của doanh nghiệp. Điển hình như trong tình trạng diễn biến phức tạp của dịch bệnh viêm phổi cấp do chủng mới của virus corona như hiện nay, rất nhiều doanh nghiệp rơi vào hoàn cảnh khó khăn, kinh doanh không thuận lợi, đứng trước nguy cơ phá sản và giải thể. Trong trường hợp này, doanh nghiệp có thể chọn cách tổ chức lại doanh nghiệp với các hình thức phù hợp để có thể tiếp tục duy trì hoạt động kinh doanh của mình.

1. Tổ chức lại doanh nghiệp là gì?

Tổ chức lại doanh nghiệp theo quy định tại Luật Doanh nghiệp 2014 là việc chia, tách, hợp nhất, sáp nhập hoặc chuyển đổi loại hình doanh nghiệp. Đây là các hình thức làm cho doanh nghiệp có thể thay đổi quy mô hoặc loại hình của mình để đáp ứng nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp tại thời điểm đó.

2. Đối tượng nào phải tổ chức lại doanh nghiệp

Các đối tượng phải tổ chức lại doanh nghiệp có thể là công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân. 

Khi các doanh nghiệp có nhu cầu thay đổi chiến lược kinh doanh, thay đổi quy mô doanh nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh, ban quản trị, chủ sở hữu công ty có sự thay đổi hoặc để giải quyết những khó khăn, mâu thuẫn hiện hữu, các doanh nghiệp có thể quyết định tổ chức lại công ty.

Các doanh nghiệp khi không đáp ứng được đủ số lượng thành viên tối thiểu theo quy định của pháp luật muốn duy trì hoạt động doanh nghiệp cần áp dụng tổ chức lại doanh nghiệp.

Đối với hình thức chia và tách doanh nghiệp, đối tượng có thể là công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần. 

Đối với hình thức hợp nhất và sáp nhập doanh nghiệp, đối tượng có thể là công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần, công ty hợp danh.

Đối với hình thức chuyển đổi loại hình doanh nghiệp: Công ty trách nhiệm hữu hạn có thể chuyển đổi thành công ty cổ phần, Công ty trách nhiệm hữu hạn có thể chuyển đổi thành công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân có thể chuyển đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn.

3. Thẩm quyền quyết định tổ chức lại doanh nghiệp

Thẩm quyền quyết định tổ chức lại doanh nghiệp được quy định tại Luật Doanh nghiệp 2014 và trong điều lệ của công ty. Đối với công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên thì thẩm quyền quyết định thuộc về chủ sở hữu. Đối với công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là hội đồng thành viên. Và đại hội đồng cổ đông có thẩm quyền quyết định đối với công ty cổ phần

4. Hệ quả pháp lý trong trường hợp tổ chức lại doanh nghiệp

Chia doanh nghiệp: Khi công ty được chia thành các công ty mới thì các công ty mới sẽ được cấp các giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mới và công ty bị chia sẽ chấm dứt hoạt động. 

Kế thừa quyền và nghĩa vụ: Các công ty mới phải liên đới chịu trách nhiệm và thực hiện nghĩa vụ hoặc tự thỏa thuận để một công ty chịu trách nhiệm và thực hiện nghĩa vụ đối với các khoản nợ, người lao động và nghĩa vụ tài sản của công ty bị chia.

Tách doanh nghiệp: Sau khi được tách, các công ty mới được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Công ty bị tách sẽ không chấm dứt hoạt động nhưng phải đăng ký thay đổi vốn điều lệ và số lượng thành viên tương ứng với phần vốn góp, cổ phần và số lượng thành viên giảm xuống.

Kế thừa quyền và nghĩa vụ: Công ty bị tách và công ty mới phải cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ, hợp đồng lao động và nghĩa vụ tài sản khác của công ty bị tách, trừ trường hợp công ty bị tách, công ty mới thành lập, chủ nợ, khách hàng và người lao động của công ty bị tách có thỏa thuận khác.

Hợp nhất doanh nghiệp: Khi hợp nhất, các công ty hợp nhất sẽ chấm dứt hoạt động và công ty mới sẽ được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mới.

Về quyền và nghĩa vụ sau khi hợp nhất: Công ty mới được hưởng các quyền và lợi ích hợp pháp của các công ty hợp nhất, chịu trách nhiệm về các khoản nợ, hợp đồng lao động và các nghĩa vụ tài sản khác của các công ty hợp nhất.

Sáp nhập doanh nghiệp: Giả sử khi công ty A sáp nhập vào công ty B thì công ty A sẽ chấm dứt hoạt động, công ty B sẽ tiếp tục hoạt động với sự tăng lên về quy mô.

Về quyền và nghĩa vụ: công ty B được hưởng các quyền và lợi ích hợp pháp, chịu trách nhiệm về các khoản nợ chưa thanh toán, hợp đồng lao động và nghĩa vụ tài sản khác của công ty A.

5. Căn cứ pháp lý

– Điều 192 đến Điều 199 Luật Doanh nghiệp 2014;

– Điều 25, Điều 61 Nghị định 78/2015/NĐ-CP quy định về trách nhiệm đăng ký của doanh nghiệp khi chuyển đổi loại hình doanh nghiệp và chấm dứt tồn tại của công ty bị chia, công ty bị hợp nhất, công ty bị sáp nhập.

BPLAW